Kayaşehir, toplamda yaklaşık 437.400 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Bu devasa yerleşimin yalnızca kale etrafında bulunan 123.000 metrekarelik kaya oyma yamaç yerleşiminde geçmişi 6. yüzyıla uzanan manastırı, 13. yüzyılın ilk çeyreğine (1215 - 1217) tarihlenen bir Bizans dönemi kaya kilisesini, çok katlı mezarları, kamusal alanı, dini ritüel ve tören/toplantı alanını, günlük yaşam mekanlarını, iş atölyelerini, kilit taşları ile desteklenmişgeçitleri, su tünellerini, bezirhanelerini, at ahırlarını ve dahasınıkeşfetmek mümkündür. Ayrıca, adını alt kısmındaki Kaya Mescitten alan Kaya Cami, Kara Cami ve Damat İbrahim Paşa külliyesi de yamaç yerleşiminde karşımıza çıkan önemli yapılardır. Kalenin güney yamacında kalan eski adıyla Rum Mahallesi kısmında ise çeşmeler, su tünelleri, HagiosGeorgios kilisesinin günümüze ulaşan tek kalıntısı olan Çan Kulesi (bugün kilisenin yerinde Damat İbrahim Paşa İlkokulu bulunmaktadır), Meryem Ana Kilisesi, Rum Hamamı gibi anıtsal yapılar bulunmaktadır.